اشعار عرفانی شعرای بزرگ
منتخبی از زیباترین اشعار عرفانی مولوی، حافظ،سعدی ،عطار ،عراقی و سایر بزرگان شعر و ادب

 
تاريخ : سه شنبه ۲۴ اسفند ۱۳۸۹

مذهب رندان

آنكه دل بگسلد از هر دو جهان، درويش است

آنكـــــه بگــــذشت ز پيـــدا و نهان، درويش است

خـــــــــرقه و خانقه از مذهب رندان دور است

آنكــــه دورى كند از ايــــــن و از آن، درويش است

نيست درويش كــــــــــــه دارد كُلــه درويشى

آنكـــــه ناديـــده كلاه و سر و جـان، درويش است

حلقــــــه ذكـــــــــر مياراى كــه ذاكر، يار است

آنكــــــه ذاكـــــر بشناسد به عيان، درويش است

هـــــر كه در جمع كسان دعوى درويشى كرد

بـــــه حقيقت، نــــه كه با ورد زبان، درويش است

صــــــوفى‏اى كو به هواى دل خود شد درويش

بنـــده همت خويش است، چسان درويش است؟

 

 

 

قبله محراب

خــــــــم ابـــروى كجت قبله محــراب من است

تاب گيســوى تو خود، راز تب و تاب من است

اهـــــــــــل دل را به نيايش، اگــر آدابى هست

يـــاد ديــــــــدار رُخ و موى تو، آداب من است

آنچـــــــــه ديدم ز حـــريفان همه هشيارى بود

در صف مـى‏زده بيـدارى من، خواب من است

در يَم علـــــــــــــم و عمل، مدعيان غوطه ورند

مستــى و بيهشى مى زده گرداب من است

هـــــر كسى از گنهش، پوزش و بخشش طلبد

دوست در طــاعت من، غافر و توّاب من است

حـــــــــــــــاش للّه كه جز اين ره، ره ديگر پويم

عشق روى تــو سرشته به‏گل و آب من است

هر كسى از غم و شادى است نصيبي، او را

مــــــايه عشرت من، جامِ مىِ ناب من است

 

 

پرتو عشق

عشق اگــــــر بال گشايد به جهان، حاكم اوست

گـــــــر كند جلــوه در اين كوْن و مكان، حاكــم اوست

روزى ار رُخ بنمــــــايد ز نهــــــــــــــانخانه خويش

فــــــــــاش گــردد كـــه به پيدا و نهان، حاكــم اوست

ذرّه اى نيست به عالم كه در آن عشقى نيست

بــــــــــــــارك اللّه كه كران تا به كران، حاكــم اوست

گــــــــــر عيـــان گــردد روزى، رخش از پرده غيب

همـــــــــــه بيننــد كه در غيب و عيان، حاكم اوست

تـــــا كه از جسم و روان بر تو حجاب است حجاب

خــــــود نبينى بـــه همه جسم و روان، حاكم اوست

مـــن چه گويم؟ كه جهان نيست بجز پرتو عشق

ذوالجلالى است كـــــه بر دهر و زمان، حاكم اوست

 

 

سبوى دوست

عمرى گذشت و راه نبردم به كـوى دوست

مجلس تمــــــــام گشت و نـــــديديــم روى دوست

گــــلشن معطّــــــــر است سراپا ز بوى يار

گشتيم هــــركجــــــــــــــا، نشنيديــم بــوى دوست

هر جا كه مى روى، ز رخ يار، روشن است

خفــــــــاش وار راه نبـــــــــــــرديـــم ســوى دوست

ميخوارگـــــــــــانِ دلشده ساغـر گرفتـه اند

ما را نَـــــــمــى نصيب نشـــــد از سبـــــوى دوست

گوش مـــــــــــن و تــو، وصف رُخ يار نشنود

ورنــــــــه جهــــــــان نـــــــدارد جــز گفتگوى دوست

با عـــــــــاقلان بگو كه: رُخ يار ظاهر است

كاوش بس است اين همــــه، در جستجوى دوست

ســــــاقى ز دست يار به ما باده مى دهد

بـــــــر گيـــــر مى، تـــــو نيز ز دستِ نكـــوى دوست

 

 

سرّ جان

با كه گويم راز دل را، كس مرا همراز نيست

از چه جويــــم سِرّ جان را، دربه رويم باز نيست

نـــاز كن تا مى‏توانى، غمزه كن تا مى‏شود

دردمنـــــــــدى را نديدم، عــاشق ايـن ناز نيست

حلقـــــه صــــوفى و دير راهبم هرگز مجوى

مــــــــــــرغ بــال و پر زده، با زاغ هم‏پرواز نيست

اهل دل، عـــــــاجز زگفتار است با اهل خرد

بــــــى‏زبان بـا بى‏دلان هرگز سخن پرداز نيست

سربده در راه جانان، جان به كف سرباز باش

آنكـه سر در كــــــــوى دلبر نفكند، سرباز نيست

عشق جانان ريشه دارد در دل، از روز اَلَست

عشــــق را انجــــــام نبــود، چون ورا آغاز نيست

اين پريشان حالــى از جام بلى نوشيده ام

ايـــن بلــى تا وصل دلبر، بى بلا دمساز نيست

 

 

مستى عاشق

دل كـه آشفته روى تو نبـــــاشد، دل نيست

آنكـــــــــه ديوانه خال تو نشد، عاقل نيست

مستــــى عاشق دلباخته از باده تــــوست

بجــز اين مستيم از عمر، دگر حاصل نيست

عشق روى تــــــــو دريـــن باديه افكنــــد مرا

چه تــوان كرد كه اين باديه را ساحل نيست

بگــــــــــذر از خـــويش اگر عاشقِ دلباخته‏اى

كه ميـــان تو و او، جز تو كسى حايل نيست

رهرو عشقى اگر، خــرقـــه و سجــــــّاده فكن

كه بجــز عشق، تو را رهرو اين منزل نيست

اگر از اهل دلــــى صــــوفى و زاهـــــــد بگذار

كه جـــز اين طايفه را راه درين محفل نيست

برخَمِ طــــــــــــــــــرّه او چنگ زنـم، چنگ زنان

كه جز اين حـــــــــاصل ديوانه لايعقل نيست

دست مـــن گير و از اين خرقه سالوس، رهان

كه در اين خــــرقه بجز جايگــه جاهل نيست

علم و عــــــــــرفان به خــــــرابات ندارد راهى

كه به منزلگـــــــــه عشّاق ره بــاطل نيست

 

 

راه و رسم عشق

آنكـــــــــه ســر در كوى او نگذاشته، آزاده نيست

آنكـــــه جـــــــان نفكنـده در درگاه او، دلداده نيست

نيستى را بــــــرگزين اى دوست، اندر راه عشق

رنگ هستى هـــــــــر كه بر رُخ دارد، آدم‏زاده نيست

راه و رسم عشق، بيرون از حساب ما و تو است

آنكـه هشيار است و بيدار است، مست باده نيست

ســــــــر نهــــادن بر در او پا به سر بنهادن است

هـــر كـه خود را هست داند، پا به سر بنهاده نيست

ســــالها بـــــــايــــد كـــه راه عشق را پيدا كنى

ايـــــن ره رنـــــــدان ميخانه است، راه ساده نيست

خــرقه درويش، همچون تاج شاهنشاهى است

تـــــاجـــــــــدار و خرقه دار، از رنگ و بو افتاده نيست

تــــا اسير رنگ و بويى، بــــــــــوى دلبر نشنوى

هــــــــــــــر كه اين اغلال در جانش بود، آماده نيست

 

 

قصه مستى

آنكه دل خــــــــــواهد، درون كعبه و بتخانه نيست

آنچـــــه جان جويد، به دست صـــوفى بيگانه نيست

گفته هـــــاى فيلسوف و صوفى و درويش و شيخ

در خـــــــور وصف جمــــــــــــــال دلبـــر فرزانه نيست

بــــــــا كــــه گويم راز دل را، از كه جويم وصف يار

هر چه گويند، از زبـــــــــــان عاشـــق و ديوانه نيست

هــــــوشمنــــــــــدان را بگو، دفتر ببندند از سخن

كانچه گويند، از زبــــــــــــــان بيهش و مستانه نيست

ساغر از دست تو گر نوشم، بَرَم راهى به دوست

بــــى نصيب آن كس، كه او را ره بر اين پيمانه نيست

عـــــــــاشقــــــان دانند درد عاشق و سوز  فراق

آنكـــــــــه بر شمع جمالت سوخت، جز پروانه نيست

حلقـــــه گيســـــو و نـــــــاز و عشوه و خال لبت

غير مستـــــــــــان، كس نداند غير دام و دانه نيست

قصــــــــــــــــه مستى و رمز بيخودى و بيهشى

عاشقـــــــــــان دانند كاين اسطوره و افسانه نيست

 

 

مى‏گُساران

عاشقـــــــان روى او را خانــه و كاشانه نيست

مرغ بال و پر شكسته، فكر باغ و لانه نيست

گـــــر اسير روى اويى؛ نيست شو، پروانه شو

پاى‏بنـــد ملك هستى، در خور پروانه نيست

مى‏گســــاران را دل از عالم بريدن شيوه است

آنكه رنـــــگ و بوى دارد، لايق ميخانه نيست

راه علم و عقل با ديوانگـــــــى از هم جداست

بسته اين دانــــه‏ها و اين دامها ديوانه نيست

مست شو، ديوانه شو، از خويشتن بيگانه شو

آشنا با دوست، راهش غير اين بيگانه نيست

 

 

خرقه تزوير

مـــــــــــاييم و يكى خرقه تزوير و دگر هيچ

در دام ريـــــــــــا، بسته به زنجير و دگر هيچ

خودبينى و خودخواهى و خودكامگى نفس

جان را چو روان كــــرده زمينگير و دگر هيچ

در بـــــــــــــــارگه دوست، نبرديم و نديديم

جــــــــز نامه سربسته به تقصير و دگر هيچ

بگزيده خــــــرابات و گسسته ز همـــه خلق

دل بستـــــــــه به پيشامد تقدير و دگر هيچ

درويش كـــــه درويش‏صفت نيست، گشايد

بر خلق خــــــــــــــدا ديده تحقير و دگر هيچ

صـــــــــوفى كه صفاييش نباشد، ننهد سر

جز بر در مــــــــردِ  زر و شمشير و دگر هيچ

عالِـــــــــــم كه به اخلاص نياراسته خود را

علمش به حجــابى شده تفسير و دگر هيچ

عــــــــارف كه ز عرفان كتبى چند فراخواند

بستــــه است به الفاظ و تعابير و دگر هيچ

http://www.imam-khomeini.com/ShowItem.aspx?id=13807&lang=Fa

ارسال توسط علیرضا ملکی

اسلایدر